وبلاگ
لایه بردارهای شیمیایی
لایه برداری شیمیایی روشی است که جهت برداشت سلول های مرده سطح پوست و درمان هایی مانند درمان آکنه و لک و یا جوانسازی پوست و تحریک پوست به کلاژن سازی استفاده می شود .انتخاب لایه بردار های شیمیایی بسته به نوع پوست و درمان ، شدت و انواع متفاوتی دارند .
لایه برداری شیمیایی روشی است که یک ماده شیمیایی با قدرت مشخص روی پوست اعمال میشود و باعث تخریب کنترل شده لایه های پوست میشود که به دنبال آن بازسازی و بهبود بافت و ناهنجاریهای سطحی آن انجام میشود.
هدف از آن، این است که در عمق مورد نیاز، تخریب انجام شود و بازسازی بدون ایجاد اسکار ایجاد شود.
این روش لایه برداری ،ضمن اینکه غیر تهاجمی است اما باید دقت کرد که تغییرات رنگدانهای در لایه برداری ،توسط افرادی بیتجربه میتواند ایجاد شود و این روش کند است و اثرات دائمی ندارد.
لایه برداری شیمیایی به جوانسازی، درمان آکنه، ملانوز پوست و پوستهای آسیب دیده و دیسکرومی کمک کند.
عوامل لایه بردار با ۳ مکانیسم عمل میکنند:
- Metabolic متابولیک
- Caustic سوزاننده
- Toxic سمی
AHA (آلفاهیدروکسی اسیدها)
AHA ها، اسیدهای میوه هستند و اسیدهای ضعیفی با 8/3 = Pka هستند.
آنها در عملکرد آنزیمهایی مثل کیناز، سولفو ترانسفراز و فسفو ترانسفراز که مولکولهای سولفات و فسفات را کورنئوسیتها متصل میکنند، اختلال ایجاد میکنند و منجر به پوسته پوسته شدن و ریزش اپیدرم میشود.
در غلظتهای بالاتر اسیدهای آزاد به عنوان سوزاننده (caustic) عمل میکنند.
AHA ها به تحریک رشد اپیدرم و صاف شدن پوست می شود و در درم به القای پاسخ التهابی با رسوب گلیکوزآمینوگلیکان ها و تشکیل کلاژن جدید میپردازد.
این اسید به خودی خود عملکرد خنثیکننده ندارد و باید خنثی شود.
آزلائیک اسید
-دی کربوکسیلیک اشباع
-در چاودار و گندم و جو یافت میشود.
-ضد باکتریایی
-فعالیت ضد ویروسی
-مهار رادیکالهای آزاد
-مفید برای درمان آکنه و پلاسما
رتینوئیک اسید
-دیترپن ها هستند
-ویتامین A یا رتینول به صورت بتا کاروتن در غذا است.
کلرواستیک اسید اسید
-اسید قوی باpka=0.26
-به صورت کریستالهای سفید بی آب
-خاصیت سوزآور دارد
-منجر به انعقاد پروتئینها میشود
-خود، خنثی کننده است
-در گردش خون سیستمیک جذب نمیشود.
فنل
-دارای خواص اسیدی ضعیف ۹/۹ = pka
-محلول در اتانول
-در صورت حل شدن به آن اسید کربونیک گفته می شود.
-فنل، در آب – ضدعفونی کننده ، ضدقارچ و بی حس کننده
-با غیر فعال کردن آنزیم و دناتوره کردن پروتئین و افزایش نفوذپذیری غشاء سلولی منجر به مرگ آن می شود.
-در گردش خون سیستمیک جذب می شود.
-می تواند منجر به مسمومیت قلبی ، کلیوی ، کبدی شود.
رزورسینول
-عملکرد مشابه فنل دارد با قدرت سمیت کمتر.
اسید سالسیلیک
-بتا هیدروکسی اسید با 3 = pka
-محلول در اتانول
-خواص کراتولیتیک
-چربی دوست و به راحتی در فولیکول چربی نفوذ می کند پس برای درمان آکنه مفید است.
-می تواند در گردش خون سیستمیک جذب داشته باشد.
مکانیسم لایه برداری شیمیایی
مراحل بهبود زخم پس از لایه برداری شیمیایی به عمق نکروز پوست بستگی دارد.
در لایه برداری با عمق سطحی و متوسط ابتدا انعقاد و التهاب به دنبال آن پوشیده شدن بافت اتفاق می افتد.
• انعقاد و التهاب
در ابتدا انعقاد و التهاب و رسوب پروتئین ها وجود دارد که منجر به نکروز و آسیب لایه شاخی و کراتینوسیت ها می شود.
• دژنراسیون
در این حالت فاکتورهای انعقادی، مونوفاژها و لنفوسیت ها سیتوکین های مختلف و واسطه های التهابی فعال می شوند.
پلاکت ها پاسخ می دهند و فاکتور رشد اپیدرمی (EGF) ، فیبر ونکتین، فیبرینوژن ، هیستامین، سروتونین و غیره آزاد می کنند.
فیبروبلاست ها به تولید کلاژن تحریک می شوند و باعث تقویت رگ زایی و TGF می شوند که کراتینوسیت ها را تحریک می کند و مرحله تکثیر، به دنبال آن شروع می شود.
• تکثیر بافت
در اوایل ترمیم زخم اتفاق میفته.
درلایه برداری های سطحی جایی که غشاء پایه سالم است ،سلول‌های اپیتلیال به سمت بالا مهاجرت می کنند و اپیدرم طبیعی در عرض ۲ تا ۳ روز ترمیم می شود.
• بازسازی بافت
بازسازی کلاژن، دلیل اصلی این موضوع است که لایه برداری شیمیایی منجر به جوانسازی و کاهش چین و چروک می شود.
بازسازی شامل جهت گیری مجدد کلاژن به صورت موازی و تشکیل کلاژن است.
